2023 “luisterbuizen” geluidskunst-project, BSO Klein Amsterdam
Tijdens de herfstvakantie in november deed ik een “luisterbuizen” geluidskunst-project voor en met de BSO kinderen van de basisschool Klein Amsterdam in Amsterdam Noord. In de wijk rondom de school zijn verschillende nieuwbouw projecten en andere bouwwerkzaamheden. Ook in de school zelf bleken er veel veranderingen gaande. Deze actuele context van bouwen en veranderen nam ik als uitgangspunt voor het kunstproject. Ik presenteerde de interactieve tactiele geluidssculptuur installatie “bouw buis basis unit” met hoorbare en voelbare soundscapes, kinderen bouwden zelf, samen (f)luisterleidingen en zorgden voor geluids(f)luister interventies in en om de school, ze ontworpen (f)luisterbuizen plannen en maakten voel-tekeningen, we kochten buizen-materiaal in bij de plaatselijke bouwmarkt, we maakten een luisterwandeling, luisterend door verschillende buizen naar verschillende bouwgeluiden in de buurt, interviewde een hoofd-bouwvakker, we deden onderzoekjes met de “soundscape-selector”: een (f)luisterbuizendoos op je hoofd, deden performances en maakten ritmische muziek met dikke buizen. Het werd opgenomen en gepresenteerd d.m.v. van de “geluids-bouw-buizenradio” in de school. Op de laatste dag werd dit alles gepresenteerd aan geïnteresseerde ouders en kwamen ook de peuters van het kinderdagverblijf nog langs.
“bouw buis basis unit”
In de loop van de week hebben alle bso kinderen gebouwd aan (f)luisterbuizen in en om de school. Er werden verschillende luisterplekken aangelegd waardoor de multi channel soundscapes werden verspreid in verschillende binnen en buiten-ruimtes. Er werd flink gebouwd, goed, voorzichtig geluisterd en gevoeld. Als je het met oorbeschermers doet zoals deze in bouw worden gebruikt kun je de geluiden nog beter voelen. De kinderen maakte tactiele tekeningen van wat ze hoorden en voelden. Verschillende buizen hebben een eigen resonantiefactor waardoor het geluid veranderd. Er werd geroepen en ge(f)luisterd door de buizen. De luisterbuizen werden opgemeten, opnieuw verlegd, verlengd, gekoppeld, enz. Er waren gesprekken over allerdaagse geluiden, horen, zintuigen, muziek, enz. In de loop van de week werden “sensescapes” (hoorbare en voelbare soundscapes) aangevuld met geluiden van de luisterwandeling, een door kinderen gemaakte podcast, enz.
“soundscape-selector” of “(f)luisterbuizen-doos” onderzoek
Er werden onderzoekjes gedaan met twee verschillende (f)luisterbuizendozen op je hoofd.
“Soundscape selector” of “(f)luisterbuizen-doos”
Een onderzoekje; durf jij het?:
- Je doet je hoofd in de “(f)luisterbuizen-doos”.
- Iemand neemt je bij de hand en brengt je naar een stoel
- Je gaat op de stoel zitten en luistert goed;
- Wat hoor je? Hoe voelt het? (iemand mag je iets toefluisteren, een geheim..)
- Je steekt je hand op als je weer terug wilt.
- Je wordt weer naar het begin gebracht.
Schrijf op, teken of vertel aan de ander:
- Hoe was het?
- Wat voelde je?
- Wat hoorde je? en Hoe?
- Kon je horen waar het geluid vandaan kwam?
Luisterwandeling
We deden een luisterwandeling in de buurt en luisterden naar bouwgeluiden.
Onderweg stopten we en luisterde op verschillende manieren: met je handen als kommetjes achter je oren, met je ogen dicht en door buizen en bochten van verschillende diktes.
Bij de bouw aan gekomen hebben aan de hoofd-bouwvakker vragen gesteld over geluiden in de bouw. Welke geluiden hoor je in de bouw? wat is je lievelingsgeluid? We zijn om de nieuwbouw heen gelopen en hebben geluiden opgenomen van het metselen, de lift met bouwvakkers, de kranen enz. We hebben gesproken over wanneer (ritmische) geluiden muziek zijn of worden en samen muziek gemaakt. Teruggekomen hebben we voel-tekeningen gemaakt.
“geluids-bouw-buizenradio”
De geluids-bouw-buizenradio (met buizen aan de buitenkant i.p.v. vroeger oude radio’s met buizen aan de binnenkant) is een stereo-installatie. Daarmee kunnen we makkelijk onze opgenomen geluiden, buizenmuziek, performances terugluisteren en aan anderen laten horen. Maar ook een geluidsbuizen-boodschap over de inkoop van buizen in bouwmarkt, een door kinderen gemaakte geluidskwis/buis-podcast, bouwgeluiden met het interview van de bouwvakker, enz. Op de laatste dag gaan er luisterbuizen naar buiten en worden met een microfoon in de “geluids-bouw-buizenradio”-studiohoek de verschillende geluidsfragmenten, soundscapes, buis-podcast aangekondigd door de kinderen. Ouders en andere kinderen luisteren mee. De stemmen en geluiden zijn op verschillende plekken hoorbaar en voelbaar.
“er zijn heel veel tonen”
Ook een geluidskunst project in uw school? Neem contact op voor een kennismaking en bespreking van diverse mogelijkheden en groepen.
Ga hier naar de algemene pagina kunst educatie met links naar meer projecten.